Zioła towarzyszą człowiekowi od najdawniejszych czasów, a współcześnie leczenie środkami naturalnymi rozwinęło się do metody nazywanej fitoterapią. Z ziół wytwarza się herbaty, leki ziołowe, a także kosmetyki i produkty spożywcze. Poprawiają one jakość sensoryczną potraw, a także wpływają na prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka, np. pobudzają apetyt, zapobiegają występowaniu nowotworów, wzmacniają odporność, a także pozytywnie oddziałują na układ nerwowy i krwionośny.
Zioła są skarbnicą związków biologicznie czynnych o właściwościach przeciwutleniających, w tym m.in.: flawonoidów, kwasów fenolowych, garbników, olejków eterycznych i witamin. Dzięki czemu znajdują zastosowanie w prewencji wielu chorób powodowanych przez wolne rodniki, m.in. chorób sercowo-naczyniowych, miażdżycy, choroby Alzheimera i choroby Parkinsona.
Charakterystyka wybranych gatunków roślin zielarskich
-
Melisa lekarska (Melissa officinalis)
Ma szerokie zastosowanie zarówno w kuchni, jak i w ziołolecznictwie. Jest naturalnym lekiem uspokajającym, a także wpływa pozytywnie na układ trawienny. Melisa zmniejsza problemy trawienne spowodowane przez stres. Ponadto, łagodzi nudności i wymioty. Ziele melisy pomaga na migreny oraz bóle i zawroty głowy. Można stosować ją jako lek na przeziębienie, ponieważ wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Liście melisy mają delikatny cytrynowy aromat i smak. W kuchni używana jest do dekoracji deserów lub do przygotowywania naparów.
-
Rozmaryn lekarski (Rosmarinus officinalis)
Rozmaryn to nie tylko popularna przyprawa. Zioło to wykazuje także szereg właściwości prozdrowotnych. Jako surowiec zielarski wykorzystywane są zarówno liście, jak i kwiaty. Posiadają one właściwości ściągające, odżywcze oraz napotne. Rozmaryn wspomaga również trawienie. Jest zalecany również w przypadku niskiego ciśnienia krwi, ponieważ rozszerza naczynia krwionośne i wykazuje właściwości uszczelniające je. W kuchni najczęściej służy jak przyprawa do marynat oraz mięs.
-
Mięta pieprzowa (Mentha piperita)
W lecznictwie wykorzystuje się świeże lub suszone liście mięty pieprzowej, olejek miętowy i mentol, który dodawany jest m.in. do gum do żucia, pastylek miętowych i pasty do zębów. Mięta wykazuje działanie wspomagające trawienie, ponieważ zwiększa wydzielania kwasu żołądkowego i żółci. Herbaty z liści mięto są zalecane osobom z niskim ciśnieniem krwi. Ponadto doskonale gasi pragnienie w dni, ponieważ wywołuje uczucie chłodu. Dzięki zawartości olejków eterycznych używana jest również jako środek odświeżający i neutralizujący nieprzyjemne zapachy. Wiele badań naukowych dowodzi, że spożywanie olejku miętowego wraz z posiłkiem zapobiega niestrawności. Badanie kliniczne z udziałem osób cierpiących na niestrawność wykazało, że połączenie olejku z mięty pieprzowej i oleju kminkowego wykazywało działanie podobne do działania leków farmaceutycznych.
-
Szałwia lekarska (Salvia officinalis)
Szałwia na szeroką skalę wykorzystywana jest przede wszystkim w kosmetyce. Wykazuje bowiem działanie kojące, ściągające, bakteriobójcze i odkażające względem wielu drobnoustrojów. Zawarte w tej roślinie olejki eteryczne oraz flawonoidy to związki, które pomocne są podczas leczenia chorób takich jak: trądzik pospolity, łuszczyca czy grzybica skóry. Zaleca się również stosowanie płukanek z szałwii w celu łagodzenia wszelkich stanów zapalnych jamy ustnej. Szałwia była stosowana przez Greków i Rzymian jako lek stosowany przy utracie pamięci. Ma to swoje odzwierciedlenie w nauce. Badania naukowe wykazały, że suszona szałwia lekarska pozytywnie wpływa na pamięć i koncentrację. W innych badaniach z udziałem pacjentów cierpiących na chorobę Alzheimera odnotowano poprawę zdolności umysłowych u osób spożywających naprawy z szałwii.
Rośliny zielarskie są bardzo dobrym źródłem związków bioaktywnych o właściwościach antyoksydacyjnych w diecie, dzięki czemu mogą przyczynić się do poprawy zdrowia oraz chronić przed wieloma chorobami spowodowanymi działaniem wolnych rodników, dlatego powinny być polecane w profilaktyce zdrowotnej.
https://wieleliter.pl/2019/06/26/piramida-zdrowia-czyli-czego-warto-nauczyc-sie-od-naszych-przodkow/
„Wszystkie łąki i pastwiska, wszystkie góry i pagórki są aptekami”
(Philippus Aureolus Theophrastus Bombastus von Hohenheim (1493-1514))
Fot. ma charakter poglądowy. Źródło akademiadobregosmaku.sggw.pl
Tekst nie stanowi porady medycznej, w razie jakichkolwiek wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem.