Coraz powszechniejszy dostęp do żywności ekologicznej przekłada się na wzrost świadomości konsumentów, jeśli chodzi o jej właściwości oraz pozytywny wpływ na środowisko[1]. Jednak w dalszym ciągu powielanych jest wiele nieprawdziwych informacji o produktach ekologicznych, dlatego w poniższym wpisie rozprawiamy się z najczęściej spotykanymi mitami oraz przybliżamy najważniejsze fakty na temat certyfikowanej żywności z rolnictwa ekologicznego.
FAKT – Wybierając produkty oznaczone Euroliściem, masz pewność, że pochodzą one z ekologicznych produkcji i upraw
Euroliść to unijne logo potwierdzające autentyczność certyfikowanego produktu ekologicznego. Jego obecność na etykiecie oznacza, że żywność została wyprodukowana zgodnie z prawnie zatwierdzonymi zasadami uprawy, hodowli i przetwórstwa, z poszanowaniem środowiska, klimatu i dobrostanu zwierząt. Co ważne, sama informacja „eko” czy „bio” na etykiecie produktu w opakowaniu detalicznym jest niewystarczająca – musi jej towarzyszyć logo rolnictwa ekologicznego UE, informujące, że producent jest objęty unijnym systemem kontroli. Jeśli zatem chcesz mieć pewność wyboru certyfikowanego produktu ekologicznego, na jego opakowaniu szukaj symbolu Euroliścia.
A jak rozpoznać logo żywności ekologicznej UE? Ma kształt zielonego prostokąta, na którym umieszczonych jest 12 białych gwiazdek stylizowanych w kształcie liścia. Obok Euroliścia powinny się znaleźć jeszcze dwie informacje: oznaczenie kraju, z którego pochodzą surowce, np. PL dla Polski i numer identyfikacyjny jednostki certyfikującej.
MIT – „Slow food” i „zdrowa żywność” to synonimy „żywności ekologicznej”
Terminów „slow food” i „zdrowa żywność” nie powinno się używać wymiennie ze sformułowaniem „żywność ekologiczna” – nie oznaczają one tego samego. Jeśli spotkałeś/aś się z taką praktyką, najpewniej jest ona efektem działań marketingowych, wprowadzających konsumentów w błąd. Produkty opisane jako „slow food” lub „zdrowa żywność” mogą dotyczyć zarówno produktów certyfikowanych, jak i niecertyfikowanych. Warto zatem zwracać uwagę nie tylko na samą nomenklaturę, ale szukać symbolu Euroliścia na etykiecie, który poświadcza zgodność z wymogami UE w kontekście żywności ekologicznej.
FAKT – W rolnictwie ekologicznym nie stosuje się sztucznych nawozów, chemicznych środków ochrony roślin, syntetycznych dodatków paszowych, hormonów wzrostu i in. stymulatorów wydajności
To jedna z żelaznych zasad! W uprawach ekologicznych nie stosuje się sztucznych nawozów ani syntetycznych związków chemicznych, których celem jest maksymalizacja plonów. Do walki ze szkodnikami wykorzystuje się wyłącznie fizyczne i biologiczne metody i preparaty. Równie ściśle określone zasady dotyczą hodowli w gospodarstwach ekologicznych. Zwierzęta nie mogą być karmione paszą wytworzoną z GMO lub przy użyciu GMO. Bezwzględnie zabronione jest także stosowanie jakichkolwiek stymulatorów wzrostu w celu zwiększania produktywności, a zwierzęta są utrzymywane w dobrostanie, z dostępem do wybiegów, pastwisk i ekologicznych łąk.
MIT – Żywność ekologiczna ma działanie lecznicze
Stan zdrowia zależy od wielu różnorodnych czynników, takich jak aktywność fizyczna, styl życia, wiek, predyspozycje genetyczne, stres, rodzaj pracy, ilość snu, a dieta jest jednym z nich. Dlatego spożywanie żywności ekologicznej – chociaż jest rozsądniejszym wyborem niż sięganie po produkty wysokoprzetworzone – nie może być traktowane jako wyłączna profilaktyka zdrowotna. Nie ma też bezpośredniego wpływu na leczenie rozmaitych schorzeń. Wybory i eliminacje składników diety należy skonsultować ze specjalistą. Ważne jest przy tym, by składniki pożywienia nie zawierały pozostałości agrochemicznych i by miały wysoką prozdrowotną wartość biologiczną. Z tego względu warto sięgać po produkty rolnictwa ekologicznego.
FAKT – Spożywanie produktów ekologicznych ma pozytywny wpływ na środowisko przyrodnicze
W ściśle kontrolowanym procesie produkcji żywności ekologicznej gospodarstwa podlegają rygorystycznym wymogom określonym w prawie UE. W uprawie i hodowli nie mogą być wykorzystywane syntetyczne substancje chemiczne, zabronione jest stosowanie sztucznych nawozów, pestycydów i herbicydów, hormonów i innych produktów farmaceutycznych. W ekologicznej produkcji wykorzystuje się naturalne substancje i minerały, zatem nie ma tu szkodliwych substancji. które mogłyby wnikać w glebę lub przedostawać się do atmosfery. Produkty ekologiczne zawierają znacznie mniej azotanów niż konwencjonalne, mają też mniej metali ciężkich i innych niekorzystnych substancji.
MIT – Żywność ekologiczna ma „nietypowy” smak i zapach
Zdaniem niektórych konsumentów, przyzwyczajonych do smaków „podkręcanych” przez sztuczne substancje smakowe i barwniki, produkty ekologiczne mają inny smak lub zapach. Nie jest on gorszy – jest inny, bo naturalny! Żywność ekologiczna pozbawiona jest „ulepszaczy”, dlatego na początku można odnieść wrażenie, że jej smak jest przytłumiony. To kwestia przyzwyczajeń. Podobnie jest z cukrem. Jeśli przez całe życie słodziłeś/aś herbatę, po rezygnacji z niego przyzwyczaiłeś/aś się do smaku gorzkiej, a następnie ponownie spróbujesz posłodzonej, zapewne stwierdzisz, że jest ona zbyt słodka. Na smak i zapach żywności ekologicznej trzeba się po prostu otworzyć. Po jakimś czasie kubki smakowe docenią jej naturalny smak, a nozdrza naturalny zapach.
ZOBACZ TAKŻE:
Artykuł opracowany na podstawie materiałów kampanii „Przestaw się na eko – szukaj Euroliścia”, przestawsienaeko.eu.
[1]: SW Research, N=825, „Kupowanie, rozpoznawanie oraz postrzeganie produktów ekologicznych”, maj 2022, badanie zrealizowane na zlecenie Polskiej Izby Żywności Ekologicznej, organizatora kampanii „Przestaw się na eko – szukaj Euroliścia”.