Szacuje się, że zaburzenia hipochondryczne dotykają prawie 225 milionów ludzi na całym świecie. Tymczasem raport kampanii „Pobierz Zdrowie” ujawnia, że aż 72% Polaków żyje z różnym stopniem lęku o zdrowie własne lub swoich bliskich, często nie będąc zdiagnozowanym pod tym kątem. Psycholożka Natalia Kocur podkreśla znaczenie odpowiedniej diagnostyki i leczenia, a także roli otoczenia w pomaganiu osobom z hipochondrią.
Zaburzenia hipochondryczne są złożonymi problemami zdrowia psychicznego. Objawiają się one głównie nieuzasadnionym lękiem dotyczącym własnego zdrowia, częstymi wizytami u lekarzy, nadmiernym unikaniem potencjalnie szkodliwych sytuacji oraz obsesyjnym myśleniem o ryzyku zachorowania na poważne schorzenia.
Regularne badania krwi jako skan stanu naszego organizmu
Jednym z kluczowych narzędzi w zachowaniu kontroli nad naszym organizmem i wykrywaniu potencjalnych zagrożeń jest regularne wykonywanie badań krwi. Umożliwiają one identyfikację ewentualnych problemów oraz wczesne wykrywanie wielu chorób, często jeszcze zanim odczujemy ich pierwsze objawy.
– Duże znaczenie profilaktyki polega na tym, że pozwala nam ona uniknąć poważnych powikłań zdrowotnych, które mogą być trudne do leczenia w zaawansowanym stadium – mówi dr n. med. Karolina Karabin, koordynatorka kampanii „Pobierz Zdrowie”. – Dzięki regularnym badaniom krwi możemy kontrolować szereg wskaźników, które w razie potrzeby umożliwią szybką reakcję i wdrożenie odpowiedniej terapii.
Trudności w diagnozowaniu
Osoby cierpiące na zaburzenia hipochondryczne często najpierw zgłaszają się do lekarza rodzinnego, który po analizie wyników badań, nie wykazujących odstępstw od normy, stara się uspokoić pacjenta, zapewniając, że nie ma powodów do niepokoju. Ten z kolei często nie dowierza i w tej samej kwestii zwraca się o pomoc do innego lekarza. Ostatecznie część pacjentów decyduje się na konsultację z odpowiednim specjalistą – diagnoza zaburzeń hipochondrycznych powinna nastąpić bowiem w gabinecie psychologa lub psychiatry. Specjalista dokonuje jej na podstawie rozmowy i obserwacji, a także przeprowadza właściwe testy.
– Diagnoza i psychoterapia lęku o zdrowie to trudne procesy, często o bardzo złożonym podłożu, które wymagają współpracy ze specjalistą w dziedzinie zdrowia psychicznego – psychiatrą lub psychoterapeutą. Nie rekomenduje się stawiania sobie samodzielnej diagnozy, lecz udanie się po profesjonalną pomoc. Diagnozowanie „na własną rękę” może jeszcze bardziej nakręcić spiralę lęku, a w konsekwencji pogorszyć stan pacjenta – komentuje Natalia Kocur, ekspertka merytoryczna kampanii „Pobierz Zdrowie”, psycholożka i psychoterapeutka z Centrum Psychoterapii Pokonaj Lęk.
Badania potwierdzają wysoką skuteczność terapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu hipochondrii, pomagając rozpoznać i poradzić sobie z trudnymi emocjami oraz fałszywymi założeniami. Terapeuta indywidualnie pracuje z pacjentem, ucząc go zrozumienia roli lęku w jego życiu i redukcji stresu. Terapia pozwala przenieść myśli pacjenta od nadmiernej koncentracji na własnym ciele na inne zadania, ułatwiając codzienne funkcjonowanie. Proces ten może pomóc odnaleźć przyczynę hipochondrii, zrozumieć, czy wiąże się z nią zaburzenie lękowe oraz uzyskać równowagę psychiczną. Z kolei farmakoterapia może wyciszać objawy, pomagając skoncentrować się na terapii. Leczenie to bywa długie i wymaga cierpliwości, ale może przynieść zamierzone efekty.
Wsparcie społeczne – klucz do sukcesu
Ważnym aspektem w procesie leczenia jest wsparcie społeczne. Rodzina i przyjaciele mogą pomóc osobie chorującej poprzez empatię i zrozumienie. Należy jednak zachować równowagę, nie dając przyzwolenia na ciągłe skupianie się na stanie zdrowia chorego kosztem swojego życia.
Mając w swoim otoczeniu osobę, która cierpi z powodu zaburzenia z lękiem o zdrowie, warto unikać niekończących się dyskusji na temat jej objawów i kierować rozmowy z nią na inne tematy. Kluczowe jest przede wszystkim zmotywowanie takiej osoby do zgłoszenia się do psychoterapeutki lub psychoterapeuty, którzy są specjalistami w pracy z zaburzeniem lęku o zdrowie i dostarczą profesjonalnej pomocy – dodaje Natalia Kocur, ekspertka merytoryczna kampanii „Pobierz Zdrowie”, psycholożka i psychoterapeutka z Centrum Psychoterapii Pokonaj Lęk.
Zarówno rodzina, jak i system opieki zdrowotnej muszą działać wspólnie, aby zapewnić odpowiednie środki diagnostyczne i terapeutyczne, które mogą przynieść ulgę i odbudować zdrowie psychiczne pacjentów. Kampanie takie jak „Pobierz Zdrowie” odgrywają ważną rolę w promowaniu właściwego rozumienia i podejścia do hipochondrii, pomagając tym, którzy z nią walczą, prowadzić pełniejsze i spokojniejsze życie.
ZOBACZ TAKŻE:
O badaniu: Badanie zrealizowane metodą CAWI przez Instytut badań IQS w czerwcu 2023 roku na reprezentatywnej grupie 800 mieszkańców Polskich, pokazującej ogólnie występowanie określonych poglądów i zachowań w kontekście dbania o zdrowie oraz badań profilaktycznych. Fot. główna ma charakter poglądowy.