Ta rzeka jest WARTA poznania

Łączy 5 krain geograficznych, 21 miast i 1400 wsi. Jej nazwa nawiązuje do wartkiego nurtu, który tworzy. Tylko o niej, obok królowej polskich rzek, śpiewamy w hymnie narodowym. Mowa oczywiście o rzece Warta.  Jej źródła znajdują się w Kromołowie, dzielnicy Zawiercia na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej.

Są dwie legendy o początku rzeki Warty. Jedna z nich sięga czasów średniowiecza. Otóż pewnego upalnego lata na rozstaju leśnych dróg, stał na warcie w ciężkiej zbroi rycerz imieniem Jan. Upał mu dokuczał, ale oczywiście nie mógł opuścić posterunku. Zaczął więc modlić się do swojego patrona o kilka kropel deszczu. Jednak nim skończył,  zemdlał. Po pewnym czasie odzyskał świadomość, dzięki wodzie sączącej się ze szczeliny. Z wdzięczności za wysłuchanie jego modlitwy, zbudował drewnianą kapliczkę, którą ustawił przy tajemniczym źródle.

Inna z legend mówi, że woda tryskająca ze źródełka, jest łzami pięknej pasterki z Kromołowa. Opłakuje ona swój los, uwięziona w podziemiach kapliczki, gdyż okazała nieposłuszeństwo wysłannikowi piekieł. Woda tryskająca z tego źródła, utworzyła strumyczek, który wraz z wodą z innego źródła i kilkoma dopływami stał się okazałą rzeką Wartą.

Po raz pierwszy nazwa rzeki wymieniana jest 1 stycznia 1287 roku w dokumencie wydanym przez Leszka Czarnego w sprawie transakcji w powiecie radomskim.

Pisarz i podróżnik Arkady Fiedler mówił o niej u źródeł – „podfruwajka, a w jej dalszym biegu – zalotna,wysmukła kobieta”. Ta rzeka jest najbardziej znaczącym prawym dopływem Odry oraz najważniejszą rzeką Jury. Ponadto jest najdłuższą rzeką płynącą na terenie Wyżyny, jej długość to 808 kilometrów. Więcej informacji znajdziecie tutaj.

fot. Jan Szurek