Niewielka, ale na wagę złota

Mimo iż jest niewielką i niepozorną rybą, zdobyła rozgłos medialny. Znana jest bowiem z wstrzymania potężnej inwestycji drogowej, związanej z budową jednej z obwodnic Warszawy, gdyż planowana droga miała przechodzić przez miejsce jej bytowania. Znacie strzeblę błotną?

Średnia długość ciała strzebli błotnej (Rhynchocypris percnurus) wynosi zaledwie około 8 centymetrów, a waga 5-7 gram. Największe osobniki polskiej populacji osiągają 13 centymetrów. Jest gatunkiem krótkowiecznym, a najstarsze okazy z polskich populacji dożywają maksymalnie szóstego roku życia. Dojrzałość płciową większość strzebli osiąga w trzecim roku życia. Jaja w liczbie od 400 do 1200 składa w maju i czerwcu, kiedy temperatura wody przekroczy 15 stopni Celsjusza.

Każdy, nawet najmniejszy zbiornik wodny, który zamieszkuje ten gatunek jest chroniony.  Nie dzieje sie tak bez przyczyny. Strzebla błotna jest bowiem gatunkiem zagrożonym wyginięciem i jednym z nielicznych gatunków priorytetowych, czyli mających znaczenie dla Wspólnoty Europejskiej w ramach obszarów Natura 2000.

Na terenie Wielkopolski jedyne miejsce, gdzie można spotkać tę rybę znajduje się w Nadleśnictwie Grodzisk, należącym do RDLP w Poznaniu. Domem, dla jednego z najbardziej zagrożonych gatunków ryb w Polsce, są połączone trzy małe zbiorniki wodne powstałe po wydobyciu torfu. Jeszcze niedawno tamtejszej strzebli groziło duże niebezpieczeństwo, które jednak w porę wypatrzyli je miejscowi leśnicy. Zaniepokojeni drastycznie niskim poziomem wody, grożącym śmiercią żyjącym w stawie strzebli, zaalarmowali służby ochrony przyrody. Aby uratować ryby postanowiono niezwłocznie pogłębić zbiornik oraz dolać do niego kilka tysięcy litrów wody. Udało się uratować cenne ryby!

Walka leśników z Grodziska o utrzymanie strzebli cały czas trwa. Wielkopolska boryka się corocznie z niskimi opadami deszczu, jest obszarem szczególnie narażonym na proces stepowienia, (zamiana obszarów zalesionych, zarośli i łąk w zbiorowiska trawiaste), będącym jedną z głównych przyczyn wymierania strzebli w tej części kraju. Stąd też stały monitoring tych miejsc, aby móc szybko zareagować.

Najgłośniej o Strzebli Błotnej zrobiło się kilka lat temu.  W małym jeziorku w Zielonce pod Warszawą znaleziono ponad tysiąc dorosłych osobników. Z tego względu musiano zmienić plany przebiegu planowanej wschodniej obwodnicy stolicy co spowodowało liczne protesty. Doprowadziło to do wstrzymania tego przedsięwzięcia. 

Warto wiedzieć: Największa populacja strzebli w kraju występuje w województwach pomorskim i lubelskim. Łącznie zinwentaryzowano ją na blisko 150 stanowiskach. Więcej informacji znajdziecie tu.

fot. Piotr Jasicki, lasy.gov.pl podczas kontrolnych, tegorocznych odłowów naliczono prawie 200 ryb